Sürekli çürümüş et yedikleri halde zehirlenmeyen akbabalar, zararlı mikroorganizmaları yok eden bünyeleri sayesinde gezegenin sağlığı açısından önemli bir görev üstleniyor.
Omurgalıların bünyesinde bulunan mikroorganizmalar, canlının ölümüyle birlikte hızla vücudu ayrıştırmaya başlıyor. Bu işlem sırasında açığa çıkan toksik maddeler, kısa süre içinde cesedi yenmesi tehlikeli bir besine dönüştürüyor. Fakat akbabalar, çürüyen etlerdeki bu bakteri toksinlerine karşı fevkalade dirençliler. Kalın derili hayvan cesetlerinin iç kısımlarına ulaşabilmek için kafalarını anüslerinden içeri soktukları dahi oluyor. Dolayısıyla hastalığa neden olan, yani patojenik bakterilere de maruz kalıyorlar.
Danimarka’daki Aarhus Üniversitesi’nden Profesör Lars Hansen ve ekibinin aralık ayında Nature Communications’ta yayımlanan araştırması ilginç sonuçlar ortaya koydu. Elli akbabanın surat kısmındaki mikroorganizmaları inceleyen araştırmacılar, ortalama beş yüz yirmi sekiz farklı tür tespit etti. İşin ilginci, hayvanların kalın bağırsaklarında yalnızca yetmiş altı mikroorganizmanın DNA’sına rastlandı.
Profesör Hansen, akbabaların mide asidinin insanın mide asidinden 10 ila 100 kat daha güçlü olduğunu söylüyor. Araştırma grubundan Dr. Michael Roggenbuck ise, akbabaların yuttukları tehlikeli bakterilerin çoğunu yok eden son derece “haşin” bir sindirim sistemi olduğunu belirtiyor. Öyle ki, bünyelerindeki güçlü mide asidi sayesinde araştırmacılar akbabaların bağırsaklarında, yedikleri hayvanların DNA’larını bile bulamadı.
Yalnızca Afrika’nın Serengeti bölgesinde bir yıl içinde akbabaların tüketebileceği yaklaşık on iki milyon kilogram etin ortaya çıktığı ve akbabaların bu leşlerin hemen hepsini sektirmeden buldukları belirtiliyor. Bu kuşlar, hayvan leşlerini yiyerek salgın hastalıkların önüne geçiyor. “İnsanlar, akbabaların sağladığı muazzam ekosistem hizmetinin farkında bile değil,” diyen Dr. Graves, bu hayvanların kamu sağlığını tehdit edebilecek milyonlarca kilo çürüyen eti tükettiğini dile getiriyor ve ekliyor: “Artık biliyoruz ki, bununla da yetinmeyip tekrar ekosisteme dönebilecek tehlikeli mikropların çoğunu da bertaraf ediyorlar.”
Fotoğraf: Akbabaların, yuttukları tehlikeli bakterilerin çoğunu yok eden son derece “haşin” bir sindirim sistemi var.
Yazı: Selcen Pirge
Atlas Mart 2014 / Sayı 264
