Gökbilimciler evrenin şafağından, yaklaşık 13 milyar yıl öncesinden devasa bir karadelik tespit etmeyi başardı. NASA’nın Chandra ve James Webb uzay teleskoplarıyla elde edilen verileri birleştiren araştırma ekibi, büyük patlamadan sadece 470 milyon yıl sonra doğan karadeliğin izlerini UHZ1 olarak adlandırılan galakside buldu.
Şimdiye kadar gözlenen en eski karadeliğin araştırmacıları şaşırtan yönü, oluştuğu döneme göre aşırı derecede büyük olması; kütlesinin 10 ila 100 milyon Güneş arasında olduğu tahmin ediliyor. Madde ve ışığı içine çeken karadelikler doğrudan gözlemlenemiyor, etraflarındaki yoğun, aşırı ısınmış ve X-ışını yayan gazlardan tespit edilebiliyorlar. Astrofizik Merkezi’nden Akos Bogdan ve ekibi, bu uzak galaksiyi bulmak için James Webb’i ve süper kütleli karadeliği bulmak için de Chandra’yı kullandıklarını belirtiyor. Peki evrenin erken dönemlerindeki büyük karadelikler doğrudan büyük gaz bulutlarının çökmesinden mi oluşuyor, yoksa ağırlığı yalnızca 10 ila 100 Güneş arasında değişen karadelikler yaratan ilk yıldızların patlamalarından mı geliyorlar?
Yale Üniversitesi’nden Priyamvada Natarajan, son keşif hakkında “Bazı kara deliklerin büyük gaz bulutlarından oluştuğuna dair elde edilen en iyi kanıt olduğunu düşünüyoruz” diyor. Bu keşif, bazı süper kütleli karadeliklerin büyük patlamadan hemen sonra nasıl bu kütlelere ulaşabildiğini anlamak açısından önemli.
