Kuzey Kutbu’nun yanı başında, Norveç’e bağlı Svalbard Adaları’nın donmuş topraklarının derinliklerinde dünyanın önemli tarihi ve kültürel değerleri saklanıyor.
Svalbard Adaları’na bağlı Spitsbergen Adası’nda eski bir madende yer alan Arktik Dünya Arşivi’nde (AWA) gezegenin hafızası dijital ortamda saklanıyor. Dijital koruma ve veri depolamada uzmanlaşmış teknoloji şirketi Piql tarafından 2017’de açılan Arktik Dünya Arşivi, başvuruda bulunan ülke ve kurumların verilerini 300 metre derinlikte, karanlık ve güvenli bir ortamda koruma altına alıyor. Dünya arşivinde Edvard Munch’un Çığlık tablosu, Dante’nin İlahi Komedya’sı, Kosova’nın sözlü tarihi, Hindistan’ın Tac Mahal’i, İskandinav destanlarının el yazmaları, Brezilya müzik kültürü ve daha birçok kültürel değer dijital ortamda gelecek için saklanıyor.
Spitsbergen Adası, dünyanın farklı bölgelerinden bitki tohumlarının korunduğu Svalbard Küresel Tohum Kasası’na da ev sahipliği yapıyor. Arktik Dünya Arşivi de benzer şekilde insanlığın kültür birikimini risklerden uzak tutmayı ve yüzyıllar sonrasına taşımayı amaçlıyor.
Svalbard’daki eski maden uygun nem ve sıcaklık koşullarına sahip, soğutmaya ya da ısıtmaya gerek duymuyor ve tesis yetkililerine göre “dünyanın sıfır karbon ayak izine sahip tek veri depolama tesisi”.
FOTOĞRAFLAR: AWA FOTOĞRAF ARŞİVİ
TÜRKİYE’DEN KATKI
Arktik Dünya Arşivi’nde Türkiye’den Mediha Didem Türemen’in de bir eseri yer alıyor. Film yapımcısı, çağdaş sanatçı ve fotoğrafçı Türemen, eserinin arşive giriş hikâyesini Atlas’a şöyle anlattı: “Orijinali Albertina Müzesi’nde yer alan Albrecht Dürer’in Mavi Kuzgunun Kanadı adlı suluboyasından ilham alarak yaptığım gravür ağaç baskı eserim, aynı müzenin koleksiyonuna girdi. Bu yolculuk, eserin datasının Arktik Dünya Arşivi’ne dahil edilmesiyle devam etti. İnsanın yaratıcı yeteneğinin coğrafyalar arası ilhamla kullanılması, yüzyıllar boyu iz bırakması çerçevesinde oluşan Zamansız adlı belgesel projemin bir parçası olarak arşive kaydedildi. Arktik Dünya Arşivi’ndeki kasalardan birinde, gelecek için saklanan data paketlerinden birine bakıyor ve ismimi görüyorum. Eserin oluşum sürecine ve kendisine dair tüm bilgiler, bilinmez bir gelecekte bulunmak ve açılmak üzere, benden kim bilir kaç zaman sonrası için bir miras olarak saklanıyor.”
