Anasayfa KeşfetGezi Kendisiyle gırgır geçen başkent: Vilnius

Kendisiyle gırgır geçen başkent: Vilnius

Özge Çolak

Litvanya’nın başkenti Vilnius’un bilinirliği öyle az ki, ülkenin kalkınma ajansı bile durumu ti’ye alan bir kampanya hazırladı. 

Yazı: Eren BAŞAĞAN

Aslında bu ilk değil. Litvanya kalkınma ajansı Go Vilnius, şehrin yerini pek az insanın bilmesinden yola çıkarak 2018 yılında “Vilnius-Avrupa’nın G noktası” adlı ödüllü bir kampanyaya imza atmış ve sloganı “kimse nerede olduğunu bilmiyor, ama yerini bir kez bulursanız, şaşırtıcıdır” şeklinde tamamlamıştı. Mizah anlayışından taviz vermeyen Go Vilnius’un yeni kampanyasının sloganı da şu: “Vilnius: Her nerede olduğunu düşünürseniz düşünün, inanılmazdır!” Bu kapsamda Londra, Liverpool ve Berlin’e Vilnius’u fantastik dünyalarda resmeden dikkat çekici afişler asıldı (aşağıda).

2019 tarihli bir araştırmaya göre, İngilizlerin sadece yüzde 5’i, Almanların ise yüzde 3’ü, bu Baltık kentinin adından ve tahmini yerinden daha fazlasını biliyor. Peki ya siz? 730 bin kişinin yaşadığı bu bilinmeyen diyara doğru hızlı bir tura çıkalım.

 

Balonla Vilnius.

KÜÇÜK KENT, BÜYÜK TARİH

Vilnius 14’üncü yüzyılda başkent olduğunda, Belarus, Polonya, Ukrayna ve Rusya’nın bir bölümüne hükmeden Litvanya Avrupa’nın en büyük devletlerinden biriydi. 1569’da Polonya ile birleşip Lehistan-Litvanya tacını oluşturmuş. Taç 200 yıl sonra parçalanmış. Litvanya Birinci Dünya Savaşı’nın sonunda bağımsız olana dek Rusya’nın egemenliğine girmiş. Ancak Vilnius, bu uzun yüzyıllar boyunca çokuluslu kimliğini korumuş; Litvanyalılar, Polonyalılar, Almanlar, Slavlar, Yahudilerin evi olmuş. Fakat 1940’ta Nazi ve sonrasında Sovyet işgalleri bu doğal sosyokültürel yapıyı değiştirmiş. Demir Kurt, 11 Mart 1990’da Litvanya yeniden bağımsızlığını kazanana kadar suskun kalmış.

St. Anne Kilisesi

VILNIUS’TA NERELERİ GÖRMELİ?

“Vilnius küçücük şehir, görülecek az yer vardır” diye düşünmek hata olur. Bir zamanlar “kuzeyin Kudüs’ü” olarak tanınan kentte ilk durak 14-15’inci yüzyıllarda inşa edilen, tüm şehri seyredebildiğiniz Yukarı Kale’nin bulunduğu Gediminas Tepesi. Eteklerindeki Katedral Meydanı’nda Vilnius Katedrali ve hemen yanındaki Çan Kulesi’ni, Sovyetler Birliği’ne karşı oluşturulan 600 kilometrelik insan zinciri Baltık Yolu’nun başladığı noktayı, Litvanya Grandüklerinin Sarayı ziyaret edilebilir. UNESCO Dünya Miras Listesi’nde bulunan eski şehir bölgesi birbirini kesen dar sokaklardan oluşuyor. Bu bölgede 16-17’nci yüzyıllarda yapılan çoğu barok tarzdaki kilise görülmeye değer. Üç Haç Tepesi, Bernardine Bahçesi, ilk yapılan kent surlarındaki kapılardan kalan tek örnek Şafak Kapısı, Vilnius belediye binası, Vilnius Üniversitesi’nin fresklerle süslü salonları ile görkemli kütüphanesi ve Başkanlık Sarayı’nı da atlamayın.

Užupis

UZUPİS: ŞEHRİN İÇİNDE BİR “ÜLKE”  

Vilnius’ta bir grup sanatçı, çalıştıkları/yaşadıkları Užupis bölgesini 1 Nisan 1997’de bağımsız cumhuriyetleri ilan ettiler. Bugün bile fikrin kimden çıktığı, 1 Nisan şakası mı, yoksa bir performans sanatı ürünü mü olduğu bilinmiyor. Onlarca galeri ve atölyeye ev sahipliği yapan Užupis’in 20 farklı dilde hazırlanmış 41 maddelik anayasası bile var. Pasaportunuzu Užupis Enformasyon Merkezi’nde damgalatıp, gardiyan melek heykeline selam vererek “sınır”dan geçiyorsunuz. Gitmişken, cumhuriyetin “parlamento”su Uzupio Kavine Bar’da da bir “oturum”a katılın.

Paneriai Anıtı

VILNIUS’UN YAKIN TARİHİ

İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazilerce katledilen 70 bin Yahudi ve Sovyet döneminin izleri, Vilnius’ta sizi takip ediyor. Küçük ve Büyük gettolar, Soykırım Kurbanları Müzesi, Choral Sinagoğu, Eski Yahudi Mezarlığı ve Umut Kıvılcımı heykeli ile KGB Müzesi ziyareti hak ediyor.

VILNIUS’TA NEREYE GİDİLMELİ?

Eski şehirdeki Pilies Caddesi’nde turlayıp tasarım mağazalarına girip çıkabilir, kentin en eski ve pitoresk caddelerinden Stikliai’da galeri ve butiklere göz atabilir, kafelerde, restoran ve barlarda mola verebilirsiniz. Bir kehribar merkezi olan kentte takı mağazalarında, ama daha iyisi Kehribar Müzesi’nde bu büyüleyici taşın hikâyesini öğrenebilirsiniz. Daha heyecanlı bir aktivite için kentin semalarında balon yolculuğu sizi bekliyor.

VILNIUS’TA NE YENİLİR, NE İÇİLİR?

Vilnius’a özgü yemekler nelerdir, neleri meşhurdur diye merak ediyor olabilirsiniz…

Vilnius mutfağında patates ve et başrollerde. Patates sosisi ve etli patates köftesi yerel yıldızlar. Ağır pişirilen tavuk budu, çeşitli peynirler, Litvanya çavdarından atıştırmalık kızarmış ekmek kepta duona, pancar çorbası, haşlanmış yumurta ve patatesle servis edilen pancarlı-kefirli çorba saltibarsciai, mantar biçimli kurabiyeler, peynir kekleri, patatesle yapılan gözlemeler, sebzeli-etli-peynirli börekler, patatesli bir çeşit lazanya olan kugelis ile epey yerel lezzet var.

ATLAS MART 2020 

Benzer Yazılarımız

Yorum Yap