Anasayfa KeşfetGezi Gürcü Halk Dansları: Ölümsüz Adımlar

Gürcü Halk Dansları: Ölümsüz Adımlar

Özge Çolak

Halk danslarının zenginliğiyle ünlü Kafkasya’nın güneyinde, Gürcistan’da her şehirde özel ya da devlete ait eğitim kurumları bulunuyor, dans ekipleri dünyanın her köşesinde hayranlıkla karşılanıyor.

YAZI VE FOTOĞRAFLAR: SERKANT HEKİMCİ

Bu ölçekte bir coğrafya parçasının bu kadar çok etnik gruba ev sahipliği yaptığı örnek dünyada azdır. Kafkas Dağları ve yakın çevresinde yaşayan halklar, konuştukları dillerden inançlarına dek pek çok konuda birbirlerinden ayrılırlar. Ancak bazı paydalar vardır ki, tüm Kafkasya’yı birbirine bağlar. Halk oyunları da işte onlardan biri. Bununla birlikte, bu geleneğe belki de en çok Gürcülerin sahip çıktığı söylenebilir. Gürcüler, Kafkasya’nın farklı bölgelerinden ve etnik gruplarından esinle stillerini geliştirmiş ve modern formlarla buluşturarak danslarını dünyaya tanıtmayı başarmışlar. (En üstteki fotoğraf: Gürcistan’ın küçük maden şehri Çiatura’nın halk dansları topluluğu, kültür merkezinde, birkaç gün sonraki gösterilerine hazırlanıyor.)

Bir Kutlama Olarak Dans

Gürcü halk dansları ait oldukları yörelerden hikâyeler anlatır. Biri flört eden bir çifti, bir diğeri bir savaş alanını temsil eder. İşte bu dans formlarından birkaçı…

1. Kartuli

Günümüze kadar korunmuş romantik türdeki dansların en eskisi ve en çok icra edileni. Dans sırasında erkek dansçı partnerine belirli bir mesafeden fazla yaklaşmaz. Bu, erkeğin âşıkken bile duygularını kontrol etmesi gerektiğini gösterir. Erkek, gözlerini partnerine odaklar. Kadın ise bakışlarını partnerinden kaçırır. Bütün dans, samimiyet ve sevginin ağırbaşlı uyumunu gösterir.

Çiatura’daki çocuk halk dansları topluluğu, haftada üç kez eğitmenleri eşliğinde çalışıyor; dans formlarını öğreniyor.

2. Horumi

Gürcistan’ın somut olmayan kültürel miras listesinde yer alan bu savaş dansı, Doğu Karadeniz’de de Lazlar tarafından icra ediliyor. Bu dans temellerini savaş ve istilalarla dolu tarihi mücadelelerden alıyor. Dört bölümden oluşan dansa davul (doli), tulum (çiboni) ve topraklarımızda kemençe eşlik ediyor.

3. Acharuli

Acara’da doğduğu belirtiliyor. Hem kadınların, hem de erkeklerin basit ama kesin hareketlerinin yarattığı eğlenceli ruh haliyle diğer danslardan ayrılıyor. Dans, erkekler ve kadınlar arasında zarif, yumuşak ve eğlenceli flört haliyle karakterize ediliyor.

4. Kazbeguri

Kazbek Dağı yöresinde doğan dans, dağ yaşamındaki keskin ve sert atmosferden kesitler sunuyor. Çoğunlukla erkek dansçılar tarafından icra ediliyor. Genellikle uzun siyah renkli gömlek, siyah pantolon, bir çift siyah çizme ve uzun tüylü siyah papak (kalpak) ile sahneleniyor. Çalgılar arasında tulum, üç telli saz panduri, arpa benzer çeng ve davul bulunuyor.

5. Perkhuli

Ülkenin somut olmayan kültürel miras listesindeki bu dans türünü ağırlıkla erkekler daire biçiminde icra ediyor. En dikkat çekici formunda, bir grup dansçı diğerlerinin omuzlarına çıkıyor.

Gürcistan’ın en önemli halk dansı topluluklarından Erisioni, Çarlık döneminden kalma 125 yıllık bir salonda, 2008 yılından bu yana sahneledikleri Gürcü Hazinesi’nin provalarını yapıyor.

6. Khanjluri

Rekabet temasına dayalı dansta kırmızı çoha (Kafkas halklarının giydiği yün kaban) giymiş çobanlar, hançer kullanma ve birtakım karmaşık fiziksel hareketlerde birbirleriyle yarışıyor. Bu dansı icra edenlerin üst düzey pratiğe sahip olması gerekiyor.

7. Khevsuruli

Bu enerjik dağ dansında genç erkekler, sevdikleri kadın için kılıç kalkanlarla mücadele ediyor. Bu çok teknik dans, başkasına zarar verme riski sebebiyle yoğun pratik ve beceri gerektiriyor.

KONUNUN TAMAMI ATLAS’IN OCAK 2021 SAYISINDA. SATIN ALMAK İÇİN TIKLAYINIZ 

ATLAS · OCAK 2021

 

Benzer Yazılarımız

1 yorum

Görkem 3 Mayıs 2021 - 16:25

Gürcistan gezim öncesinde, ilginç bilgiler öğrendim. Tiflis te bu dansların peşinden gitmek gerekli, atlas ailesine sevgiler

Cevap

Yorum Yap