Anasayfa KeşfetBilim Mut’lu Denizineği

Mut’lu Denizineği

Ayşegül Parlayan Özalp

Mersin’in Mut ilçesinde tarla süren bir çiftçi tesadüfen denizineği fosili buldu.

Haber: Nurdan İnan
ATLAS Şubat 2014/SAYI:251

Silifke Müzesi’nde sergilenen yeni buluntuyu Mersin Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Nurdan İnan ve Prof. Dr. Selim İnan inceledi. Fosilin memelilerin (Mammalia) Sirenia takımına bağlı Dugongidae ailesi içinde sınıflandırılan denizineği grubundan Metaxytherium cinsine ait olduğu belirlendi.

Metaxytherium’un Mut ilçesindeki yeni örneği, Mut formasyonunun erken Miyosen yaşlı (24-16 milyon yıl önce) killi-kumlu kireçtaşlarıyla temsil olunan alt seviyeleri içinde bulundu.

Yeni fosilin öncekilerden daha küçük, ince ve aralıklı kaburgaları; ince, uzun ve çok sayıda omurları; dar ve kalın göğüs kafesli oluşu nedeniyle yeni bir tür olduğu düşünülüyor.

Bu grup fosillerden ilki 2008’de Mersin’in Erdemli ilçesinin kuzeyindeki Sandal Dağı’nda bulundu. Fosilin Metaxytherium medium türüne ait olduğu belirlendi. Türkiye’nin ilk denizineği fosil bulgusu olan bu örnek Maden Tetkik Arama (MTA) Genel Müdürlüğü’ne bağlı Tabiat Tarihi Müzesi bahçesinde sergileniyor. Daha sonra Mersin’in kuzeyinde Sarnıç mevkiinde 2013’te yine aynı türe ait kaburga kemikleri bulundu. Bu fosiller de Mersin Deniz Müzesi’nde sergileniyor.

Mut ilçesinde tarla süren bir çiftçinin tesadüfen bulduğu fosil Metaxytherium. Fotoğraf: Marcin Hjdasz

Mut ilçesinde tarla süren bir çiftçinin tesadüfen bulduğu fosil Metaxytherium.
Fotoğraf: Marcin Hjdasz

Metaxytherium’un farklı türleri 24 milyon yıl (Miyosen) ile 2 milyon yıl öncesi (Geç Pliyosene) zaman aralığında yaşadı ve yok oldu. Denizlerin kıyı sığlıklarında, gelgit ve lagün ortamlarında sürüler halinde yaşayan Metaxytherium’un Akdeniz bölgesindeki fosil örnekleri İtalya ve Libya’da miyosen, Fransa, Fas ve Libya’da Pliyosen devrelerine tarihleniyor.
Özel ortamları gerektirmeleri bakımından omurgalılara ait fosillere çok nadir rastlanıyor. Bu bulgular, jeolojik geçmişteki coğrafya, iklim, yaşam-ortamsal koşullarıyla, dünyanın ve Türkiye’nin jeolojik tarihi hakkında kanıt oluşturarak, yeni bilgiler vermesi açısından büyük önem taşıyor.
Denizineklerinin sürüler halinde yaşamış olmaları, Mersin ve yakın çevresinde yeni fosillerin de bulunabileceğine işaret ediyor.

PROF. DR. NURDAN İNAN, MERSİN ÜNİVERSİTESİ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

Benzer Yazılarımız

Yorum Yap