Her gün, Suriyelilerin yanı sıra çoğu Afgan ve Pakistanlı binlerce mülteci insani bir yaşam umuduyla Türkiye üzerinden Batı Avrupa’ya geçmeye çalışıyor. Geçtiğimiz günlerde Yunanistan’ın Kos Adası’na ulaşma hayaliyle ailesiyle birlikte bindiği bot batınca minik bedeni Bodrum kıyılarına vuran Alan Kurdi’nin ardından, mültecilerin içinde bulunduğu durum kamuoyunda büyük ses getirdi ve Avrupalı politikacıların gündemi değişti.
Yazı: Deniz Koç / Fotoğraf: Çiğdem Üçüncü
Mültecilerin Batı Avrupa güzergahı, Balkanlarda Hırvatistan, Sırbistan, Slovenya ve Macaristan ülkeleri üzerinden geçiyor. Buraya ulaşmak için, Türkiye’nin Ege kıyılarından Yunan adalarına, oradan Yunanistan’ın kuzeyinden Makedonya’ya kadar ilerliyorlar. Amaç, Avusturya ya da Almanya’ya adım atabilmek. Avrupa Birliği Sınır Koruma Ajansı Frontex’in verdiği bilgiye göre, burası mültecilerin Akdeniz üzerinden akın ettiği Libya-İtalya rotasından dahi fazla sayıda insanın kat ettiği bir güzergah haline geldi.
Güvensiz taşıma araçları ve deniz seyrinin barındırdığı risklerden ötürü mülteciler karayoluna yöneldiler. Eylül ayı, geçiş güzergahında bulunan ülkelerin sınırlarını bir açıp bir kapamasına, sanal sitelerdeki gruplar üzerinden haberleşen mülteci grupların sınırları aşmak amacıyla yürüyerek uzun yollar kat edişine; çoğu zaman izdihamlara ve güvenlik güçlerinin acımasız müdahalelerine sahne olarak insanlık tarihine geçti.
Yaşlı kıtadaki ülkeler, on binlerce insanı nereye yerleştireceği konusunda henüz belirli bir anlaşmaya varmış değil. Almanya, AB ülkelerine 120 bin mülteciyi paylaştıracak bir alt kota sınırlaması getirilmesini önerdi. Bu öneri özellikle orta ve doğu Avrupa ülkelerince sıcak karşılanmadı. Bu esnada, Almanya, Avusturya ve Slovakya sınırda pasaport kontrolü uygulaması başlatarak Schengen anlaşmasını askıya aldı; Macaristan kaçak girişleri engellemek için Sırbistan sınırına jiletli tel döşedi.
Hem toplumsal, hem ekonomik hem de siyasi bakımdan başa çıkması zor bir krizin eşiğindeki Avrupa ülkelerinin bakanları, dün Brüksel’de düzenlenen zirvede bir araya geldiler. Toplantıda, mültecilere yardım için en az 1 milyar avroluk bir bütçe ayrıldı. Bu para yardım kuruluşlarına ve kurulan kamplarda milyonlarca Suriyeli mülteciyi barındıran Türkiye gibi geçiş ülkelerine dağıtılacak. Ancak bunun dışında kapsamlı bir strateji geliştirilmiş değil.
Kış aylarının yaklaşmasıyla havaların bozması, sığınacak güvenli bir yer arayışıyla yola düşenlerin her geçen gün daha zor şartlarla mücadele etmesini gerektiriyor. Görünüşe bakılırsa, mülteciler her türlü zorluğun üstüne bir de amansız soğuklardan ötürü donma tehlikesiyle yüz yüzeyken, Avrupa’nın karar vericilerini de tarih karşısında verdikleri sınavda bol bol terleyecekleri günler bekliyor.
Kaynak: The Guardian, Common Dreams
