Anasayfa Dergide Bu Ay Moğolistan: Bozkır’ın Sevinci

Moğolistan: Bozkır’ın Sevinci

Okyanusu andıran uçsuz bucaksız bozkırlar, tarihin içinden dörtnala fışkıran atlılar, kalabalıklardan yükselen “uuhai”  sesleri…  Yüzyıllardır Moğolistan’ın kalbi Ulan Bator’da kutlanıyor Naadam Şenlikleri. Gösterilerden sonra yönünü Hovsgöl’e çeviren Atlas ekibi, kıyıdaki Şaman ayininin ardından “Gölün Anası”nın dolunayın aydınlattığı sulardan çıkıp inananları kutsamasını bekledi.

Yazı: Tanıl Tuncel / Fotoğraflar: Umut Kaçar

Okyanusun kalkıp inen göğsü gibi uzanan uçsuz bucaksız steplerin yeşilinin, pamuk yumaklarıyla süslü göğün mavisiyle yarattığı ufuk çizgisindeki toz bulutu yaklaştıkça büyüyor. Bulutun içinde bir karaltı halinde şekillenen atlılar, Cengiz Han’ın muhteşem ordusundan, tarihin içinden dörtnala fışkırıyor sanki.

Finiş hattını kucaklayan tepeleri göz alabildiğine kaplayan kalabalıktan yükselen “hurra” anlamındaki “uuhai” nidaları arasında gözlerimiz yaklaşan atların binicilerini seçmeye başladıkça, bunların yedi ila 13 yaşlarında çocuklar olduklarını görüyoruz. İlk bitirenleri geleneksel giysilere bürünmüş bir atlı karşılıyor ve son metreleri bu toza bulanmış, yorgun ve mağrur küçük jokeylerle beraber koşuyor. 15 kilometredir, kimi eyerli, kimi çıplak at sırtında koşan al yüzlü çocukların ve tıpkı onlar gibi genç atların dayanıklılığı ayakta alkışlanıyor. Akın akın gelen atlıların peşinden Moğolca “dolu mide” anlamında “bayan hodud” diye adlandırılan sonuncu at, tamamen tükenmiş vaziyette, her an düşecekmişçesine yalpalayarak bitiş çizgisini geçtiğinde kalabalıktan birincinin aldığından daha kuvvetli bir “uuhai” yükselerek bozkırı inletiyor.

Moğolistan’ın en büyük şenliği olan ve UNESCO Manevi Kültür Mirası Listesi’ne dahil edilen Naadam Şenliği’nde “daaga”ların, yani iki yaşındaki atların yarışındayız. Inuit dilinde kar için 100’ün üzerinde kelime olduğu iddia edilir. Moğolların hayatında da atın, Inuitlerin hayatında karın tuttuğu kadar önemli bir yeri var. Burada ata sadece at anlamında “mori” denmiyor, isim listesi üç yaşındaki atlar için “şudlen” ya da dört yaşındaki atlar için “hyazaalam” diye uzayıp gidiyor…

Fotoğraf: Moğollarda atın önemi çok büyük. Naadam Şenliği’nin de en önemli bölümü at yarışları. En özeli ve büyüğü ise Ulan Bator yakınlarında düzenleniyor. Yarışlara Moğolistan kırsalından neredeyse herkes katılıyor. Ulan Bator çevresindeki bozkırlarda hazırlıklar hararetli şekilde sürüyor. Yarışlara yedi gün kala da atlar dinlendiriliyor.

Yazının devamını Atlas’ın Mayıs 2015 sayısında ya da iPad, iPhone, Android Mayıs 2015 uygulamalarında okuyabilirsiniz.

https://play.google.com/store/apps/details?id=com.doganburda.atlasandroid&hl=tr

https://appsto.re/tr/o68l1.i

Atlas Mayıs 2015 / Sayı 266

Benzer Yazılarımız

Yorum Yap