Sakinler, tacizciler, kavgacılar; güçlüler ve zayıflar… Şahkartal, kızılşahin, kuzgun, kayakartalı, dört tür akbaba, ayılar ve kurtlar… Çekim sığınağında bazen endişe, ama çoğu zaman hayranlıkla görkemli yırtıcıların yaşam mücadelesini izleyen bilim insanları ve fotoğrafçılar. Bolu-Dörtdivan’a bağlı Sorkun köyündeki besleme istasyonu nesli dünya ölçeğinde tehlike altındaki akbabaları korumayı amaçlıyor.
Yazı ve Fotoğraflar: Özkan Üner
“Bearded vulture (sakallı akbaba)” diye bağırdı Andras. O sırada kitap okuyanlar da dahil herkes pencereye koşup dürbünlere sarıldı. Ama kuş, alanı sadece yukardan izleyip hiç yere inmeden uzaklaştı. Şahkartal araştırması için Türkiye’ye gelen Macar ekip, onları gözlemleyebilecekleri en iyi noktayı, Bolu’daki Dörtdivan Akbaba Merkezi’ni seçmişlerdi; bir haftadır buradaydılar. Gün boyunca birkaç kuşun daha uzaklardan göz atıp gitmesi haricinde alanda kayda değer bir hareketlilik yaşanmadı.
Ben de aslında Macar bilim insanlarının ziyareti nedeniyle buradaydım. Ama yeni gelmiştim; bir şey göremediğim için bir gün daha kalmaya karar verdim. Bu sefer yalnız olacaktım.
Şu an içinde bulunduğum kamufle edilmiş fotoğraf çekim sığınağı, kuşların gözlemlenebileceği ve fotoğraflarının çekilebileceği şekilde ve minimum konforda tasarlanmıştı. İçeride minik bir tuvaleti vardı. Elektrik ve akan suyu yoktu; ancak tüp ile ısınmak ve çay hazırlamak mümkündü.
Fotoğraf çekim sığınağının yolu da yoktu. Buraya ancak arazi araçlarıyla ulaşılabiliyordu. “Yolun olmaması, ortama zarar verebilecek kişilerin gelmesini önlediğinden özellikle istediğimiz bir şey” diye açıkladı Mehmet Ali.
Mehmet Ali, merkez açıldığından beri burada çalışıyor. Gelen misafirlerle, onların Dörtdivan’da karşılanıp güvenli şekilde akbaba fotoğraf çekim sığınağına ulaşması ve yerleşmesinden fotoğraf ekipmanlarının doğru şekilde konumlandırılmasına kadar her şeyle ilgileniyor. Ayrıca kuşların düzenli olarak beslenebilmeleri için yöredeki tavuk çiftlikleri ve köylüler ile diyalogu devam ettirip, virüs yoluyla bulaşan hastalıklar dışında ölen hayvanları toplayıp, kuşları besleme saati olan gece yarısı istasyona getirip bırakıyor.
Fotoğraf: Bolu- Dörtdivan’a bağlı Sorkun köyünde akbabaları korumak amacıyla kurulan besleme istasyonuna çevredeki pek çok yırtıcı da geliyor. Şahkartal da (Aquila heliaca) bunlardan biri. Yıl boyu görülebiliyor. Alana geldiğinde hemen yüksekçe bir ağaca konup bekliyor. Uygun anı bulduğunda yerden bir parçayı kapıp havalanıyor.
Yazının devamını Atlas’ın Mayıs 2015 sayısında ya da iPad, iPhone, Android Mayıs 2015 uygulamalarında okuyabilirsiniz.
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.doganburda.atlasandroid&hl=tr
https://appsto.re/tr/o68l1.i
Atlas Mayıs 2015 / Sayı 266
