Anasayfa Dergide Bu Ay Göz: Algının Penceresi

Göz: Algının Penceresi

Ayşegül Parlayan Özalp

Ne görüyor, nasıl algılıyor ve yorumluyoruz? Biyomedikal görüntüleme ve bilişsel nörobilim alanlarında araştırma yapan Tolga Çukur, Atlas’ın sorularını yanıtladı.

Röportaj: Alkım Doğan

İnsanlığın kültürel evrimine baktığımızda insan bedeninin gitgide koskoca bir göze dönüşmekte olduğunu söyleyebiliriz; dünyaya adeta “seyretmek üzere” gelmişizdir. Modern kültürde görsel deneyim merkezi bir rol üstlenir. İnsan deneyimi, uydu fotoğraflarından insan vücudunun içini gösteren imajlara kadar artık öncesine göre çok daha görseldir. Her gün karşılaştığımız isimsiz yüzlerin dışında kendisine bakılmayı bekleyen ekranlar, çoklu pencereler, hareketli reklam panoları, yanıp sönen ışıklar, gizli kameralar, tabelalar, arabalar, yol işaretleri gibi sayısız görsel uyaranla kuşatılmış kentlerde yaşarız. Dünya gitgide, bütün sokaklarının artık bir ekrana sığabildiği görsel bir malzemeye dönüşür ve dijital bir evrende kopyalanır durur.

“Idea”, yani “fikir”, Yunanca “görmek” anlamına gelen “idein” fiilinden türemiştir. Bu da, insanlık tarihinde görmenin düşünmeyle olan köklü bağına işaret eder. İnsanlık deneyimini görünür kılma arzusunu yansıtan çizim, resim, fotoğraf ve filmden bilgisayar arayüzlerine kadar insan gözü pek çok farklı deneyim yaşayageldi. Bizim için sıradan bir perspektif görüntüsü, Rönesans için büyük bir keşifti. İnsanların ilk sinema deneyimi, onları korkutup sinema salonundan kaçırtacak kadar etkili olabilmişti. O sırada birisi onlara aynı yüzyılda insanların ekranlardaki bir savaşın seyircisi olacağını söylese kim bilir ne düşünürlerdi.

Fotoğraf: Soğuk savaş döneminde eski Doğu Berlin bölümünde kalan Televizyon Kulesi’nden Batı Berlin teleskopla gözetlenirdi. Gözetleme eylemi bilinmeyenle risk içermeyen gizli bir ilişki kurmayı sağlar. (Sinan Çakmak)

Yazının devamını Atlas’ın Haziran 2015 sayısında ya da iPad, iPhone, Android Haziran 2015 uygulamalarında okuyabilirsiniz.

https://play.google.com/store/apps/details?id=com.doganburda.atlasandroid&hl=tr

https://appsto.re/tr/o68l1.i

Atlas Haziran 2015 / Sayı 267

Benzer Yazılarımız

Yorum Yap