Anadolu’nun ayrılmaz bir parçası olan, türkülerden halk danslarına kültürün her alanında yer edinen turna kuşlarının durumunu ortaya koymak için Doğa Derneği ve Dünya Turna Vakfı’nın birlikte yürüttüğü biyolojik ve kültürel araştırmanın sonuçları açıklandı.
ATLAS KASIM 2013/SAYI:248
Bu araştırma, turnaların tahmin edilenden de hızlı yok olduğunu ortaya çıkardı.
Sığ sulak alanlarda yuva kuran ve buraların etrafındaki çayır ve tarlalarda beslenen turnaların yok olmasındaki en önemli sebepler, yuva kurdukları yerlerdeki otlatma baskısı ve tarım için sulak alanların kurutulması.
Turnalar geçmişte Türkiye’de sulak alan sistemlerinde yaygın olarak ürüyordu. Günümüzdeyse Orta Anadolu’da, Orta Karadeniz ve Doğu Anadolu’da az sayıda ürüyorlar. Son çalışmalar kapsamında, varlığı 2008 yılında keşfedilen Anadolu dağ turnasının sadece 12 üreyen çifti ve 19 yavrusu kaydedilebildi. Doğa Derneği ve Dünya Turna Vakfı’nın 2010 yılından bu yana sürdürdüğü araştırmada, en fazla turnaya ev sahipliği yapan ve türün korunması için büyük önem taşıyan ilin Sivas olduğu ortaya çıktı.
Doğa ve kültür birlikteliğinin en önemli simgelerinden turnalar, son araştırmalara göre tahmin edilenden de hızlı tükeniyor. Türün korunması, Anadolu’nun kültürel köklerini yaşatmak açısından da çok önemli.Fotoğraf: Ceren Tuncer
Turnaların, Anadolu’da doğa kültürünün sembolü olduğunu belirten Doğa Derneği Genel Müdürü Engin Yılmaz şunları söyledi: “Doğanın ve kültürün birlikte yok olduğunun en büyük göstergesi turnanın da yok oluşudur. Turnaları yaşatmak, Anadolu’nun doğa ile uyumlu yaşam kültürünün de, köklerimizin de yaşaması için önemli ve zorunludur.”
Ferdi Akarsu’nun yazdığı “Biyo-Kültürel Açıdan Turna Araştırması”, türü ayrıntılı olarak tanımak için çok önemli bir kaynak. Rapor, Atlas’ın 246. sayısında da ayrıntılı olarak ele alınmıştı. Araştırmanın tamamını okumak için:
www.dogadernegi.org
