Türkçede ölügömenler olarak adlandırılan Nicrophorus böceği, yaklaşık 125 milyon yıldır yavrularına bakıyor. Çin Bilimler Akademisi Jeoloji ve Paleontoloji Enstitüsü’nden Prof. Huang Diying ve ekibi, 44 iyi korunmuş Nicrophorus fosilini elektron mikroskobuyla inceledi. Nicrophorus’un dişi ve erkek bireylerleri yavrularını birlikte büyütüyor. Yuva için öncelikle küçük bir omurgalı leşini toprağa gömüp, kürkünün altına ufak bir delik açıyorlar. Dişi bu deliğe 20 ila 40 adet arasında yumurta bırakıyor. Yumurtadan çıkan larvalar onlar için hazır edilen bu yuvada leşle besleniyor. Yavruların dolaşmaya başlamasıyla bu böcekler kanatlarını birbirine sürterek bir ses çıkarır. Bu özel ses sayesinde yavrular yuvayı bulur ve düşmanlara karşı da uyarılır. Ekibin incelediği 165 milyon yıllık fosillerin kanatlarında bu sesi çıkarmaya yarayan özellik bulunamadı. Ancak Çin’in Liaoning bölgesindeki 125 milyon yıllık Nicrophorus fosilinde bu özelliğe rastlandı. Diying, bu davranış biçiminin o dönemde yırtıcı hayvan çeşitliliğinin ve kaynak paylaşımında rakiplerin artması karşısında geliştiğini düşünüyor. Araştırmanın sonuçları Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinin Eylül 2014 sayısında yayınlandı.
HABER: TÜLAY ZİHLİ ÖZGÜR
FOTOĞRAF: DI-YING HUANG / NICROPHORUS
ATLAS EKİM 2014 / SAYI 259
