Anasayfa KeşfetBilim Kelebek Etkisi

Kelebek Etkisi

Ayşegül Parlayan Özalp

Kahramanmaraş’ın Andırın ilçesinde saptanan kelebek türüne, onu keşfeden Ali Bali’nin adı verildi. Aralık 2015’te de “Ali Bali’nin Çokgözlüsü” (Polyommatus alibalii) resmi literatüre dahil edildi.

Fotoğraf: Ali Bali / Ali Bali’nin Çokgözlüsü (Polyommatus alibalii)

Osmaniye ilinde yaşayan görsel sanatlar öğretmeni Ali Bali, makro fotoğrafçılığa beslediği merakla etrafındaki çiçekleri ve böcekleri görüntülemeye başladı. Zaman içinde kelebeklere özel bir ilgi duymaya başlayan Bali, bu hayvanlar hakkında ayrıntılı bilgi edindikçe onların minicik dünyasının aslında hiç bilmediğimiz kadar büyük, karmaşık ve sıra dışı olduğunun farkına vardığını anlatıyor. Sadece Türkiye’de 400’ün üzerinde kelebek türü bulunduğunu, bunların çoğunun da endemik türler olduğunu öğrendiğinde Bali’nin bu merakı giderek yoğun bir bilimsel amatör araştırma heyecanına dönüşmüş.

Bu konuda karşısına çıkan en büyük engelin yerli kaynakların azlığı olduğunu anlatan Bali’nin en büyük yol göstericisi Ahmet Baytaş’ın Türkiye’nin Kelebekleri Doğa Rehberi olmuş. Zaman içinde yabancı bilim insanlarının ülkemizde yaptıkları araştırmalara ulaşan Bali, bir kelebeği havada uçarken bile gördüğünde hangi türe ait olduğunu anlayabilecek duruma geldiğini anlatıyor.

Bali, adının bir kelebeğe verilmesine kadar uzanan serüveni şu sözlerle aktarıyor: “Kelebek merakıyla ülkenin dört bir tarafına seyahat etmeye başladım. Her kelebek gözlemcisinin hayali olan yeni bir tür ile karşılaşmam ise 2015 yılının Temmuz ayında oldu. Kahramanmaraş’ta Andırın ilçesinde Toroslar’da yine kelebek arazisi yaparken, farklı bir tür gördüm ve peşine düştüm. Bu daha önce görmediğim bir türdü, buna emindim; ama bilim dünyası için yeni bir tür olacağı doğrusu aklıma gelmemişti.”

Gördüğü kelebeğin fotoğraflarını kelebek camiası için bu konuda en önemli otoritelerden biri sayılan Fransız entomolog Frédéric Carbonell’e gönderen Bali, yapılan bilimsel incelemeler sonucunda kelebeğin yeni bir tür olduğunu öğrendi.

Yeni türün ilanı Aralık 2015’te Fransa Doğa Tarihleri Müzesi’nin bilimsel dergisi Bulletin de la Société entomologique de France’ta yayımlanarak resmiyet kazandı.

Keşfettiği kelebeğe “Ali Bali’nin Çokgözlüsü (Polyommatus alibalii)” adının verilmesinin kendisini çok mutlu ettiğini söyleyen Bali, “ben hâlâ ülkemizde gizli saklı birçok türün keşfedilmeyi beklediğine inanıyorum ve ömrüm yettiğince de onların peşinde olacağım” dedi.

Benzer Yazılarımız

Yorum Yap